TÜRK PARASININ KIYMETİNİ KORUMA HAKKINDA KANUN VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN TEKLİFİ, önemli değişiklikler içeriyor .
✔️ 16.06.2025 tarihli Kanun Teklifi, 2009 yılında uygulamaya başlanan geçen yıllar içerisinde yapılan değişiklikler ile günümüze kadar ulaşan indirimli kurumlar vergisi ( 32/A ) uygulamasında , artık köklü değişiklikler ( daha çok kısıtlayıcı nitelikte olmak üzere ) daraltıcı hükümler içeriyor.
Teklifte yer alan önemli değişikler ;
✔️ Mevcut hükümlere göre, yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde diğer kazançlar üzerinden kullanılabilecek oranı Cumhurbaşkanına verilen yetki ile %100’e kadar belirlenebilir durumda.
Bu tarih itibariyle bu oran son olarak 9903 sayılı Karar ile % 50 olarak uygulanmakta idi.
Teklifte bu oranın %0 ila %50 olarak belirlenmesine yönelik Cumhurbaşkanına yetki verilmiş ve artırma yetkisi çıkarılmış.
Bu şekilde, Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararda (Karar) yapılacak düzenlemeler ile Kanunda belirlenen azami %50’nin üzerine çıkılmasının önüne geçilmesi hedeflenmiş.
Bununla birlikte , 6745 sayılı Kanunun 80 inci maddesi kapsamında desteklenen proje bazlı yatırımlarda (HIT 30 dahil) bu oranının %100’e kadar belirlenmesine yönelik Cumhurbaşkanına yetki verilmiş.
Dolayısıyla proje bazlı yatırımlara ilişkin Cumhurbaşkanı Kararlarında bu oran %100’e kadar belirlenmeye devam edilebilecek .
✔️ Yatırım dönemi olarak ifade edilen ve diğer kazançlar üzerinden vergi indirimi uygulanmasına imkan veren dönem, 4 hesap dönemi ile sınırlanmış, bu şekilde teşvik belgesi kapsamında yatırım döneminin 4 hesap dönemini aşması halinde diğer kazançlar üzerinden vergi indirimi uygulamasına devam edilmemesi amaçlanmış.
✔️ Yapılması planlanan en önemli değişikliklerden biri ise , indirimli kv den yararlanılma süresinin toplamda ( yatırım ve işletme dönemi toplamı olarak) 10 hesap dönemi ile sınırlandırılmış olması .
Daha yüksek tutarlı ve uzun yatırım dönemlerine sahip proje bazlı yatırımlarda bu sürelerin bir kat artırılması öngörülmüş. Bu uygulama ile işletme döneminde , yeniden değerleme yoluyla oldukça yüksek tutarlara ulaşan yatırıma katkı tutarlardan süresiz yararlanılmasının önünün kapatılmış olduğunu görüyoruz. ( Benzer bir kısıtlama , hatırlayacağınız üzere, başlangıçta süresiz yararlanma imkanı olup, daha sonra 5 hesap dönemi ile sınırlanan ” nakdi sermaye artışı faiz indirimi uygulamasında” yapılmıştı.)
✔️ Teklifte, Vergi İndirim Oranı, Yurtiçi Asgari Kurumlar Vergisi ile uyumlu olarak %60 ve tek bir oran olarak belirlenmiş durumda.
✔️ Ve en önemli değişikliklerden biri olarak, kısıtlayıcı yönü olmakla birlikte bence öteden beri gelen yanlış uygulamaya son veren bir düzenleme olarak; yatırım döneminde diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlar için kullanılacak YKT nın hesaplama yöntemi değiştiriliyor.
Bildiğiniz gibi mevcut uygulamada , diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlara uygulanabilecek indirim tutarının sınırı “toplam yatırıma katkı tutarının %80’sini ( 9903 ile % 50 si ) ve gerçekleştirilen yatırım harcaması tutarını geçmemek üzere” olarak ifade edilirken,
Teklifte ibare “toplam yatırıma katkı tutarının %50’sini ve HAKEDİLEN yatırıma katkı tutarını geçmemek üzere” olarak değiştirilmiş ve uygulamanın netleştirilmesi hedeflenmiş.
Esasen yapılması teklif edilen bu düzenleme mevcut düzenlemeye nazaran , indirimli kurumlar vergisinin ruhuna daha uygun. Zira mevcut düzenlemede yer alan karşılaştırmada yer alan iki ögeden biri ” katkı tutarı ” diğeri ” harcama” olduğundan elma-armut kıyaslaması addedilebilecek bir sonuç doğurmakta idi. Bu düzenleme ise aynı türden iki değerin ( katkı tutarı) kıyaslanması ve hatta aslında bir nevi avans olarak kullanılmasından ibaret ki , değinmeye çalıştığım gibi böylesi bir uygulama indirimli kv matematiğine daha uygun görünmekte.
Özellikle son 2 yılda yapılan değişiklikler ile birlikte indirimli kurumlar vergisi uygulamasında dikkate alınacak parametrelere bir yenisi daha eklenmiş olacak ki , bu durum hem müessesenin uygulama zorluğu hem de beklenen vergi planlaması ve yatırımları teşvik etme özelliklerinin bir hayli zayıflatılmış olduğu bir döneme girmiş olduğumuzu göstermesi açısından önemli.
Orhan Gezer
Yeminli Mali Müşavir / Bağımsız Denetçi / E.Vergi Müfettişi
