Teknopark KDV istisnası büyük bir avantaj, ancak yanlış uygulandığında avantaj olmaktan çıkıp risk haline geliyor. İşte en kritik ayrımlar…
1️⃣ Yazılım Satışları
İstisna:
- Yazılımın aynen satışı (CD, online, bulut) → Örn: Teknopark’ta geliştirilen muhasebe yazılımının bulut lisansı satışı
- Aynı yazılımın farklı müşterilere satışı → Örn: Aynı ERP yazılımının 20 farklı firmaya satılması
- Yazılım güncellemeleri → Örn: Hastane bilgi sistemine yeni sürüm (upgrade) verilmesi
İstisna Değil:
- Yazılım bakım, destek, danışmanlık hizmetleri → Örn: ERP yazılımı için yıllık bakım sözleşmesi
- Yazılımın donanımla birlikte satışı → Örn: Kontrol yazılımının makine içine gömülü şekilde satılması
Sık Karşılaşılan Sorunlar:
- Güncelleme ile bakım hizmetlerinin karıştırılması
- Yazılım + donanım aynı faturada gösterilince tamamının KDV’ye tabi olması
2️⃣ Bayi / Aracı Kanal Satışları
İstisna:
- Teknopark firmasının yazılımı bayiye teslimi → Örn: Mobil uygulamanın bayiye istisnalı fatura ile satılması
İstisna Değil:
- Bayinin son kullanıcıya satışı → Örn: Bayinin aynı uygulamayı nihai müşteriye satarken KDV hesaplaması
Sık Karşılaşılan Sorunlar:
- Bayilerin son kullanıcıya da KDV’siz satış yapması
- Son kullanıcıların “Teknopark ürünü olduğu için KDV’siz olmalı” algısına kapılması
3️⃣ Hizmetler
İstisna:
- Yazılım geliştirme → Örn: CRM yazılımının Teknopark’ta geliştirilip müşteriye teslimi
- Sistem ve veri yönetimi → Örn: Özel veri yönetim yazılımı geliştirilmesi
- Mobil uygulama geliştirme → Örn: Bir banka için mobil uygulama geliştirilmesi
İstisna Değil:
- Yazılım bakım ve destek → Örn: CRM yazılımı için çağrı merkezi hizmeti
- Donanım teslimleri → Örn: Network cihazı kurulumu
- Reklam hizmetleri → Örn: Web sitesi üzerinden reklam verilmesi
Sık Karşılaşılan Sorunlar:
- Hizmet sözleşmelerinde istisna / istisna dışı ayrımı yapılmaması
- Donanım kurulumunun yazılım hizmeti zannedilmesi
4️⃣ Seri Üretim
İstisna:
- Teknopark’ta geliştirilen yazılımın lisans/puan/patent gibi gayrimaddi hak olarak satışı veya devri → Örn: Görüntü işleme yazılımının lisansının üreticiye verilmesi.
- Yazılımın aynen, çoklu defa satışı (CD, online, bulut üzerinden) → Tebliğ açıkça, farklı kişilere satışın istisnayı bozmadığını belirtir.
İstisna Değil:
- Yazılımın ürün içine gömülüp seri üretimde satışı → Örn: Akıllı sayaç yazılımının cihazla birlikte binlerce adet satışı
Sık Karşılaşılan Sorunlar:
- Firmaların tüm seri üretim gelirlerini istisna zannetmesi
- “Seri üretim başlangıcı” yanlış yorumlanıyor → İdareye göre deneme üretimi bitip ürün pazarlanabilir hale geldiği andan itibaren seri üretim başlamış sayılır.
5️⃣ Yüklenilen KDV
- Yurtiçi yazılım teslimleri (Geçici 20 kapsamı)→ Bu istisna kapsamında yapılan işlemlere yüklenilen KDV indirilebilir; ancak indirim yoluyla giderilemeyen kısım iade edilmez. Yani istisna kapsamındaki yazılım satışı yapıyorsanız, KDV’yi “indirilecek KDV” hesabında taşırsınız; iade talep edemezsiniz.
- İhracat (KDVK md. 11–12 kapsamı) → Yazılım ihraç ediliyorsa, bu ihracata ilişkin yüklenilen KDV hem indirilebilir hem de iade edilebilir.
- Hiç KDV’li işlemi olmayanlar (tam istisna faaliyet)→ Yüklenilen KDV indirim hesabında birikir (devreder), iade alınmaz; gider/maliyet yapılmaz.
Sık Karşılaşılan Sorunlar:
- Firmaların yurtiçi satış için KDV iadesi talep etmesi → red/inceleme riski
- Yüklenilen KDV’nin yanlış muhasebeleştirilmesi (indirim yerine gider yazılması)
🎯 Sonuç
Teknoparklarda KDV istisnası büyük avantaj. Ama:
- Yazılım → istisna
- Seri üretim → istisna değil
- Güncelleme → istisna
- Bakım → istisna değil
Yanlış uygulamalar KDV tarhiyatı ve cezalı risk doğuruyor.
Sinan Gezen
YS Vergi Yeminli Mali Müşavirlik A.Ş. – Kurucu Ortak, Yeminli Mali Müşavir